بیماری‌های قلبی-عروقی (CVD) علت اصلی مرگ‌ومیر در ایران هستند و مسئول بیش از ۴۰% از کل فوت‌ها می‌باشند. بر اساس گزارش وزارت بهداشت، سالانه حدود ۱۷۰ هزار نفر در ایران بر اثر این بیماری‌ها جان خود را از دست می‌دهند. سکته قلبی، نارسایی قلبی و فشار خون بالا از شایع‌ترین موارد هستند که به دلیل سبک زندگی ناسالم در حال افزایش می‌باشند.
علل شیوع بیماری‌های قلبی عروقی در ایران
۱. فشار خون بالا (شیوع حدود ۳۰% در بزرگسالان)
۲. دیابت کنترل‌نشده (۱۱% جمعیت ایران دیابت دارند)
۳. چاقی و اضافه وزن (۶۰% ایرانیان BMI بالای ۲۵ دارند)
۴. مصرف بالای نمک و چربی(۲ تا ۳ برابر استاندارد جهانی)
۵. کم‌تحرکی (حدود ۵۰% ایرانیان فعالیت بدنی کافی ندارند)
۶. استرس و اضطراب (ناشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی)
۷. مصرف دخانیات (حدود ۲۰% مردان ایرانی سیگاری هستند)
راه‌های پیشگیری از بیماری‌های قلبی
۱. تغییر رژیم غذایی
– کاهش مصرف نمک (کمتر از ۵ گرم در روز)
– جایگزینی روغن‌های حیوانی با روغن زیتون و کنجد
– افزایش مصرف میوه، سبزیجات و ماهی
– پرهیز از فست‌فود و غذاهای فرآوری شده
۲. افزایش فعالیت بدنی
– حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی در هفته (پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری)
– تمرینات قدرتی ۲ بار در هفته
۳. کنترل عوامل خطر
– چک‌آپ منظم (فشار خون، قند خون، کلسترول)
– ترک سیگار و الکل
– مدیریت استرس (یوگا، مدیتیشن، مشاوره روانشناسی)
۴. درمان بیماری‌های زمینه‌ای
– کنترل دقیق دیابت و فشار خون با داروهای تجویز شده
– کاهش وزن در افراد چاق (حتی ۵% کاهش وزن، خطر بیماری را کم می‌کند)
علائم هشداردهنده بیماری قلبی
– درد یا فشار در قفسه سینه (آنژین)
– تنگی نفس ناگهانی
– تپش قلب نامنظم
– سرگیجه یا غش کردن
– ورم پاها
در صورت مشاهده این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری
بیماری‌های قلبی-عروقی در ایران قابل پیشگیری هستند. با صلاح سبک زندگی، تغذیه سالم و ورزش منظم می‌توان تا ۸۰% از خطر ابتلا کاست. دولت با برنامه‌هایی مانند کاهش نمک در نان و ممنوعیت تبلیغات دخانیات گام‌هایی برداشته، اما مسئولیت اصلی بر عهده خود افراد است.
